Sử dụng thuốc diệt côn trùng là giải pháp quan trọng trong việc duy trì vệ sinh, ngăn ngừa dịch hại, hạn chế nguy cơ lây nhiễm bệnh và đảm bảo an toàn cho thực phẩm, con người và môi trường. Tuy nhiên, hóa chất diệt côn trùng luôn tiềm ẩn rủi ro nếu không được sử dụng đúng cách.
Quy tắc “3 KHÔNG” là bộ nguyên tắc cốt lõi giúp đảm bảo hiệu quả kiểm soát và an toàn tuyệt đối khi xử lý côn trùng tại nhà ở, văn phòng, nhà xưởng, kho lạnh, khu vực chế biến – đóng gói thực phẩm.
1. KHÔNG tự ý pha chế sai liều lượng – Nguyên tắc kỹ thuật quan trọng
Xem thêm: Hướng dẫn pha thuốc diệt côn trùng…
Việc pha hóa chất không đúng tỷ lệ có thể gây hai hậu quả nghiêm trọng:
- Pha quá đặc: tăng nồng độ độc tính, gây nguy cơ ngộ độc cấp tính cho người dùng, làm hỏng bề mặt thiết bị, ảnh hưởng đến môi trường.
- Pha quá loãng: giảm hiệu quả diệt côn trùng, khiến côn trùng kháng thuốc nhanh hơn.
Yêu cầu kỹ thuật chi tiết

- Tuân thủ đúng tỷ lệ pha ghi trên nhãn hoặc MSDS .
- Dùng bình định lượng, cốc đong chuyên dụng, không sử dụng vật dụng ăn uống để pha hóa chất.
- Không pha trộn nhiều loại thuốc với nhau trừ khi được nhà sản xuất hoặc chuyên gia kỹ thuật hướng dẫn – tránh phản ứng hóa học gây độc.
- Sử dụng nguồn nước sạch khi pha thuốc, tránh nước lẫn tạp chất gây giảm hoạt tính của dược chất.
Sai lầm thường gặp
- Tự tăng liều để “diệt nhanh hơn” – cực kỳ nguy hiểm.
- Pha thuốc bằng cảm tính, không đo đếm cụ thể.
- Dùng thuốc gần hết hạn hoặc bảo quản sai nhiệt độ làm giảm chất lượng dung dịch.
2. KHÔNG sử dụng thuốc khi không có trang bị bảo hộ – Bảo vệ đường hô hấp & da
Xem thêm: Hướng dẫn an toàn khi sử dụng thuốc diệt côn trùng…
Thuốc diệt côn trùng tồn tại dưới nhiều dạng: nước, bột, gel, khí dung… Khi phun, thuốc có thể phát tán thành aerosol (bụi sương) và xâm nhập vào cơ thể qua da – mắt – đường hô hấp.
Trang bị bảo hộ bắt buộc
- Găng tay cao su hoặc nitrile chống hóa chất.
- Khẩu trang đạt chuẩn (N95 hoặc tương đương), tránh hít phải hơi hóa chất.
- Kính bảo hộ chống bắn giọt.
- Quần áo bảo hộ liền thân hoặc áo dài tay – quần dài, chất liệu không thấm.
Quy trình thao tác an toàn
- Kiểm tra hướng gió trước khi phun để tránh bị thuốc tạt vào người.
- Không ăn uống, hút thuốc trong quá trình thao tác.
- Sau khi phun: rửa tay, tắm và thay quần áo ngay lập tức.
- Không để trẻ em hoặc vật nuôi lại gần khu vực đang xử lý.
Rủi ro khi không bảo hộ
- Kích ứng da, nóng rát, đỏ mắt.
- Ngộ độc nhẹ: chóng mặt, buồn nôn.
- Ngộ độc nặng (với thuốc nhóm độc cao): khó thở, co giật, tổn thương thần kinh.
3. KHÔNG lạm dụng thuốc hoặc phun sai thời điểm – Ngăn tồn dư hóa chất & kháng thuốc
Lạm dụng thuốc diệt côn trùng không làm tăng hiệu quả mà còn gây ra nhiều hệ lụy lâu dài.
Lý do không nên phun tùy tiện
- Gây tồn dư hóa chất trong không khí, bề mặt thiết bị, thực phẩm, bao bì.
- Làm tăng khả năng kháng thuốc ở ruồi – muỗi – gián – kiến – mối – chuột.
- Gây độc môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiếp xúc.
Phun đúng thời điểm để hiệu quả tối ưu

- Phun theo chu kỳ kỹ thuật: 10 – 14 ngày/lần hoặc theo khuyến cáo IPM.
- Chọn thời điểm vắng người, tốt nhất là cuối ca sản xuất hoặc ngoài giờ.
- Tránh phun khi trời sắp mưa, hoặc trong phòng kín không được thông gió.
- Vệ sinh khu vực trước khi phun để thuốc bám tốt hơn.
Dấu hiệu lạm dụng
- Phun quá dày, hơi thuốc còn đọng thành lớp trên bề mặt.
- Phun nhiều ngày liên tục khi chưa có đánh giá đúng về mức độ dịch hại.
- Dùng thuốc mạnh cho mọi trường hợp, kể cả côn trùng mức độ nhẹ.
Tại sao Quy Tắc 3 Không là tiêu chuẩn an toàn bắt buộc?
Xem thêm: Đơn vị kiểm soát dịch hại tại địa phương
Quy tắc này phù hợp với các bộ tiêu chuẩn an toàn quốc tế:
- HACCP – Kiểm soát nguy cơ hóa chất trong thực phẩm.
- ISO 22000 – Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
- IPM – Quản lý dịch hại tổng hợp, ưu tiên biện pháp an toàn – bền vững.
Áp dụng quy tắc “3 KHÔNG” giúp:
– Giảm 80% nguy cơ ngộ độc hóa chất.
– Hạn chế đến 90% khả năng côn trùng kháng thuốc.
– Đảm bảo an toàn cho công nhân, gia đình và môi trường.
– Tối ưu chi phí kiểm soát dịch hại và duy trì hiệu quả lâu dài.
Khuyến nghị dành cho nhà máy – hộ gia đình – kho xưởng
- Chỉ sử dụng thuốc diệt côn trùng chính hãng, có chứng nhận MSDS / COA.
- Xây dựng quy trình chuẩn IPM để giảm phụ thuộc vào hóa chất.
- Lưu trữ thuốc tại khu vực thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Đào tạo định kỳ cho nhân viên về an toàn hóa chất và nhận diện rủi ro.
- Ghi chép hồ sơ phun thuốc: ngày phun – vị trí – liều lượng – người thực hiện.
Kết luận
Việc sử dụng thuốc diệt côn trùng an toàn không chỉ là trách nhiệm mà còn là yêu cầu bắt buộc trong các môi trường sống và sản xuất. Quy Tắc 3 Không chính là nền tảng giúp người dùng đảm bảo hiệu quả kiểm soát côn trùng mà vẫn bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
Hãy luôn nhớ: Không pha sai – Không phun khi không bảo hộ – Không lạm dụng hóa chất để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Nếu bạn cần một đơn vị kiểm soát côn trùng uy tính , Hãy liên hệ PVSC , chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn.
CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ PESTKIL VIỆT NAM
- Hotline: 0868914386 Hoặc 0961063486
- Website: pestkil.com.vn
- Email: pestkil.vietnam@gmail.com
- Trụ sở chính: Số 98 – Nguyễn Khiêm Ích – TT Trâu Quỳ – Gia Lâm – Hà Nội
- Chi nhánh Đà Nẵng: 294 Đường 2/9, P.Hòa Cường Bắc, Q. Hải Châu, Đà Nẵng
- Chi nhánh HCM: Số 11, đường 5, KĐT Cityland Parkhill, P10, Q. Gò Vấp, TP HCM.
- Fangage: Pestkil – Dịch vụ kiểm soát côn trùng

