Trong bối cảnh các tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm, dược phẩm, và môi trường ngày càng được siết chặt, việc xây dựng một kế hoạch kiểm soát dịch hại chuyên nghiệp là điều tất yếu đối với mọi doanh nghiệp – đặc biệt là những đơn vị hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, chế biến, kho bãi và logistics. Không chỉ giúp ngăn chặn côn trùng, chuột bọ gây hại, một kế hoạch kiểm soát bài bản còn góp phần duy trì hình ảnh thương hiệu và đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra.
Kiểm soát dịch hại là gì? Vì sao cần lập kế hoạch cụ thể?
Xem thêm: Chính sách kiểm soát dịch hại..

Kiểm soát dịch hại (Pest Control) là quá trình giám sát, phòng ngừa và loại trừ các sinh vật gây hại như chuột, gián, ruồi, muỗi, kiến, mối… ra khỏi khu vực sản xuất, văn phòng, kho bãi, nhà máy.
Một kế hoạch kiểm soát dịch hại hiệu quả không chỉ là xử lý khi dịch hại xuất hiện, mà là chuỗi hành động chủ động, định kỳ và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, nhằm:
- Đảm bảo an toàn thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm theo HACCP, ISO 22000, GMP, BRC…
- Giảm thiểu rủi ro thiệt hại tài sản, nguyên liệu và thiết bị máy móc.
- Tránh vi phạm các quy định về vệ sinh công nghiệp và tiêu chuẩn kiểm tra từ khách hàng/audit bên thứ 3.
- Bảo vệ sức khỏe người lao động và uy tín thương hiệu.
5 bước lập kế hoạch kiểm soát dịch hại hiệu quả
Xem thêm: Quy trình kiểm soát dịch hại
Bước 1: Khảo sát hiện trạng và đánh giá nguy cơ dịch hại
Đội ngũ chuyên môn sẽ tiến hành khảo sát toàn bộ khuôn viên: văn phòng, nhà xưởng, kho lưu trữ, khu vực sơ chế, hệ thống cống thoát nước… để:
- Ghi nhận dấu hiệu sinh vật gây hại đang hiện diện
- Xác định điểm nóng về vệ sinh, khe hở, nguồn thức ăn/điều kiện thuận lợi cho dịch hại
- Phân tích nguy cơ và ưu tiên hành động kiểm soát
Mục tiêu: Lập báo cáo đánh giá rủi ro, làm cơ sở thiết kế kế hoạch kiểm soát phù hợp.
Bước 2: Thiết kế bản đồ kiểm soát dịch hại (Pest Control Map)
Dựa trên sơ đồ mặt bằng, chuyên gia sẽ bố trí hệ thống kiểm soát như:
- Trạm mồi chuột, bẫy keo, bẫy sống, trạm kiểm tra đường đi chuột
- Đèn diệt côn trùng, bẫy dính ruồi
- Trạm giám sát côn trùng crawling (gián, kiến…)
Các vị trí đều được mã hóa, đánh số rõ ràng và cập nhật thường xuyên trong hồ sơ kiểm soát dịch hại để phục vụ công tác theo dõi và audit.
Bước 3: Áp dụng các biện pháp kiểm soát phù hợp
Tùy vào mức độ rủi ro, loại dịch hại và yêu cầu tiêu chuẩn của khách hàng, doanh nghiệp sẽ áp dụng kết hợp nhiều phương pháp:
- Biện pháp vật lý: dùng lưới chắn côn trùng, bẫy cơ học, đèn diệt côn trùng
- Biện pháp sinh học: sử dụng chế phẩm vi sinh, mồi sinh học an toàn
- Biện pháp hóa học có kiểm soát: dùng thuốc đã được đăng ký, có MSDS/COA rõ ràng
- Biện pháp quản lý tổng hợp (IPM): kết hợp tất cả yếu tố nhằm giảm thiểu phụ thuộc vào hóa chất
Ưu tiên các biện pháp thân thiện môi trường, không ảnh hưởng đến sản phẩm và con người.
Bước 4: Lập lịch kiểm tra định kỳ và báo cáo đầy đủ
Tần suất kiểm tra có thể là hàng tuần, 2 tuần/lần hoặc hàng tháng, tùy theo loại hình sản xuất và yêu cầu khách hàng.
- Kiểm tra toàn bộ bẫy/trạm mồi
- Ghi chép vào nhật ký kiểm soát dịch hại
- Lập báo cáo chi tiết kết quả kiểm tra, biện pháp xử lý và khuyến nghị cải tiến
Điều này giúp doanh nghiệp có hồ sơ minh bạch khi audit hoặc bị thanh tra kiểm tra đột xuất.
Bước 5: Đào tạo nội bộ và nâng cao nhận thức nhân viên
Nhân viên chính là “tai mắt” quan trọng giúp phát hiện sớm dấu hiệu dịch hại.
Do đó, công ty nên:
- Tổ chức đào tạo định kỳ về vệ sinh, nhận diện côn trùng, cách báo cáo sự cố
- Treo bảng hướng dẫn bằng hình ảnh ở các khu vực trọng yếu
- Áp dụng quy trình GMP – kiểm tra vệ sinh cá nhân, vệ sinh nhà xưởng thường xuyên
Lợi ích khi có kế hoạch kiểm soát dịch hại bài bản
Xem thêm:

- Duy trì tiêu chuẩn chất lượng và vệ sinh trong mọi thời điểm
- Giảm thiểu tổn thất tài chính do côn trùng/chuột phá hoại
- Đạt yêu cầu audit từ đối tác lớn (Nestlé, Vinamilk, Aeon, Coopmart…)
- Góp phần xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp – chuẩn quốc tế
PVSC – Đơn vị đồng hành xây dựng và thực hiện kế hoạch kiểm soát dịch hại cho doanh nghiệp
Với hơn 13 năm kinh nghiệm trong ngành kiểm soát côn trùng – dịch hại công nghiệp, PVSC cung cấp giải pháp toàn diện từ khảo sát, thiết kế bản đồ, thực hiện, đến báo cáo và hỗ trợ audit.
Chúng tôi chuyên phục vụ các ngành:
- Thực phẩm – đồ uống
- Nhà máy dược phẩm, mỹ phẩm
- Kho lạnh, kho vận chuyển
- Nhà máy sản xuất bao bì, linh kiện, điện tử
Liên hệ chuyên viên kỹ thuật tư vấn miễn phí:
Khách hàng có thể:
– Gọi Hotline: 0868 914 386 – 0961 063 486
– Truy cập website: https://pestkil.com.vn
– Hoặc liên hệ tại văn phòng:
+ Trụ sở chính: Số 98 – Nguyễn Khiêm Ích – TT Trâu Quỳ – Gia Lâm – Hà Nội
+ Chi nhánh Đà Nẵng: 294 Đường 2/9, P.Hòa Cường Bắc, Q. Hải Châu, Đà Nẵng
+ Chi nhánh HCM: Số 11, đường 5, KĐT Cityland Parkhill, P10, Q. Gò Vấp, TP HCM.
- Email: pestkil.vietnam@gmail.com
- Fanpage: Pestkil – Dịch vụ kiểm soát côn trùng