Ngành thực phẩm là một trong những lĩnh vực đòi hỏi tiêu chuẩn an toàn và vệ sinh nghiêm ngặt nhất. Tuy nhiên, dịch hại như chuột, gián, ruồi, kiến, mọt… vẫn luôn là một mối nguy bị xem nhẹ hoặc xử lý chưa đúng cách, dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng về kinh tế, pháp lý và thương hiệu. Cùng PVSC tìm hiểu thiệt hại do dịch hại trong ngành thực phẩm nghiêm trọng như nào nhé.
I. Dịch hại là gì trong môi trường thực phẩm?
Xem thêm: Tầm quan trọng của kiểm soát dịch hại
Trong bối cảnh nhà máy sản xuất thực phẩm có:
- Nhiệt độ, độ ẩm ổn định,
- Nguồn nguyên liệu dồi dào,
- Môi trường kín, ít bị tác động từ bên ngoài,
… thì đây chính là điều kiện lý tưởng để dịch hại sinh sôi và ẩn náu.
Các loại dịch hại phổ biến trong nhà máy thực phẩm gồm:

Loài dịch hại | Nguy cơ gây hại |
---|---|
Chuột (Rattus spp.) | Cắn phá bao bì, truyền bệnh (Leptospirosis, Salmonella), phá hỏng thiết bị điện |
Gián (Blattella germanica, Periplaneta americana) | Làm ô nhiễm nguyên liệu, gây dị ứng, truyền vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm |
Ruồi (Musca domestica) | Mang theo vi khuẩn từ chất thải vào khu vực sản xuất |
Kiến | Xâm nhập kho, làm tổ trong máy móc, mang mầm bệnh |
Mọt ngũ cốc | Phá hoại nguyên liệu thô và thành phẩm đóng gói |
II. Thiệt hại do dịch hại gây ra trong ngành thực phẩm
Xem thêm:
1. Ô nhiễm và nhiễm chéo trong sản phẩm
- Dịch hại mang theo vi sinh vật như E.coli, Salmonella, Listeria…
- Phân, nước tiểu, xác chết côn trùng rơi vào thực phẩm, gây nhiễm khuẩn nặng.
- Sản phẩm có thể bị thu hồi, tiêu hủy, kéo theo tổn thất lớn về kinh tế.
Thực tế tại Việt Nam: Năm 2022, một lô hàng bánh đóng gói xuất khẩu bị từ chối do phát hiện phân chuột trong thùng hàng.
2. Mất điểm nghiêm trọng trong audit HACCP, BRC, ISO
- Một con ruồi xuất hiện trong khu vực đóng gói có thể khiến doanh nghiệp bị:
- Trượt chứng nhận HACCP,
- Đánh giá không đạt trong audit nhà cung cấp của siêu thị/đối tác xuất khẩu,
- Phải làm lại toàn bộ hồ sơ quản lý dịch hại.
Chi phí làm lại audit + xử lý dịch hại có thể gấp 10 lần chi phí duy trì kiểm soát định kỳ.
3. Gián đoạn sản xuất và tăng chi phí vận hành
- Phải tạm dừng sản xuất để xử lý sự cố (phun thuốc, tiêu độc, khử trùng).
- Mất đơn hàng, chậm tiến độ giao hàng.
- Tăng chi phí nhân sự, lưu kho, hậu cần…
4. Suy giảm uy tín thương hiệu
- Chỉ cần một đoạn video khách hàng phát hiện gián trong sản phẩm lan truyền trên mạng xã hội, doanh nghiệp có thể đối mặt với:
- Khủng hoảng truyền thông,
- Mất lòng tin người tiêu dùng,
- Doanh thu sụt giảm nghiêm trọng.
Một sai sót nhỏ có thể khiến doanh nghiệp mất hàng chục tỷ đồng.
III. Vì sao doanh nghiệp nên đầu tư kiểm soát dịch hại chuyên nghiệp?
Không chỉ “diệt côn trùng” – mà là kiểm soát rủi ro toàn diện
Một hệ thống kiểm soát dịch hại hiệu quả cần:
- Được thiết kế phù hợp với sơ đồ nhà xưởng.
- Tuân thủ đầy đủ tiêu chuẩn của HACCP, BRC, ISO 22000, FSSC.
- Có hồ sơ, bản đồ trạm, biên bản định kỳ phục vụ audit bất cứ lúc nào.
Lợi ích khi hợp tác với đơn vị chuyên nghiệp như PVSC:

- Khảo sát chuyên sâu, nhận diện điểm nóng – nơi côn trùng thường ẩn náu.
- Lập kế hoạch kiểm soát dịch hại phù hợp với từng khu vực chức năng: nguyên liệu, chế biến, đóng gói, kho lạnh…
- Cung cấp thiết bị đúng chuẩn HACCP: hộp nhử chuột khóa an toàn, đèn diệt côn trùng không độc hại, bẫy gián dán keo…
- Báo cáo định kỳ minh bạch, hỗ trợ đầy đủ trong audit.
- Xử lý nhanh sự cố khẩn cấp 24/7.
IV. Kết luận: Kiểm soát dịch hại – Bảo vệ chất lượng và thương hiệu
Trong ngành thực phẩm, dịch hại không chỉ là vấn đề về vệ sinh mà còn là nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống còn của doanh nghiệp. Đầu tư vào dịch vụ kiểm soát dịch hại chuyên nghiệp chính là bảo hiểm vững chắc cho chất lượng, uy tín và sự phát triển bền vững.

Liên hệ PVSC để được khảo sát & tư vấn giải pháp chuyên sâu
Khách hàng có thể :
– Gọi Hotline: 0868 914 386 – 0961 063 486
– Truy cập website: https://pestkil.com.vn
– Hoặc liên hệ tại văn phòng:
+ Trụ sở chính: Số 98 – Nguyễn Khiêm Ích – TT Trâu Quỳ – Gia Lâm – Hà Nội
+ Chi nhánh Đà Nẵng: 294 Đường 2/9, P.Hòa Cường Bắc, Q. Hải Châu, Đà Nẵng
+ Chi nhánh HCM: Số 11, đường 5, KĐT Cityland Parkhill, P10, Q. Gò Vấp, TP HCM.
- Email: pestkil.vietnam@gmail.com
- Fanpage: Pestkil – Dịch vụ kiểm soát côn trùng
Các dịch vụ liên quan:
- Dịch vụ diệt côn trùng tổng hợp IPM
- Dịch vụ diệt mối
- Dịch vụ diệt chuột….
- Dịch vụ diệt muỗi
- Dịch vụ diệt ruồi
- Dịch vụ diệt gián
- Dịch vụ diệt kiến
Câu hỏi thường gặp về thiệt hại do dịch hại trong ngành thực phẩm
1. Dịch hại nào thường gặp nhất trong nhà máy thực phẩm?
Những loài dịch hại phổ biến nhất bao gồm:
- Chuột (chuột cống, chuột nhắt)
- Gián Đức và gián Mỹ
- Ruồi nhà, ruồi giấm
- Kiến, mọt, nhện…
Các loài này thường trú ngụ tại khu vực: kho nguyên liệu, kho thành phẩm, nhà vệ sinh, khu vực rửa tay, trần nhà và các góc khuất ít người qua lại.
2. Một con ruồi/gián có khiến doanh nghiệp rớt audit không?
Có.
Trong các tiêu chuẩn như HACCP, BRC, FSSC 22000…, việc phát hiện côn trùng trong khu vực chế biến hoặc đóng gói có thể khiến bạn bị đánh điểm không đạt, nhất là nếu không có hồ sơ kiểm soát và xử lý sự cố phù hợp.
3. Làm sao để phát hiện khu vực dịch hại đang trú ẩn trong nhà máy?
Cần thực hiện khảo sát thực địa, kết hợp:
- Quan sát trực tiếp dấu hiệu (phân chuột, vết cắn bao bì, xác côn trùng)
- Đặt trạm mồi/bẫy dính kiểm tra định kỳ
- Ghi nhận hình ảnh qua đèn UV hoặc camera giám sát (nếu có)
Dịch vụ chuyên nghiệp như PVSC sẽ giúp bạn xác định chính xác vị trí rủi ro và thiết lập bản đồ kiểm soát.
4. Bao lâu nên kiểm tra và bảo trì hệ thống kiểm soát dịch hại?
Tần suất phụ thuộc vào mức độ rủi ro và yêu cầu tiêu chuẩn:
Khu vực | Tần suất kiểm tra đề xuất |
---|---|
Khu chế biến thực phẩm | 1–2 lần/tuần |
Kho nguyên liệu, kho lạnh | 2–4 lần/tháng |
Văn phòng, khu vực hành chính | 1 lần/tháng |
PVSC cung cấp lịch bảo trì định kỳ, có thể điều chỉnh tùy theo mùa vụ hoặc yêu cầu audit.
5. Chi phí kiểm soát dịch hại có cao không?
Chi phí sẽ tùy thuộc vào:
- Quy mô nhà máy
- Số lượng trạm kiểm soát cần lắp đặt
- Mức độ nghiêm trọng của dịch hại hiện tại
Tuy nhiên, đầu tư kiểm soát dịch hại định kỳ luôn rẻ hơn rất nhiều so với thiệt hại do rớt audit, thu hồi hàng hóa hoặc khủng hoảng truyền thông.
6. Có thể tự xử lý dịch hại thay vì thuê đơn vị chuyên nghiệp không?
Việc tự xử lý chỉ mang tính tạm thời, không đảm bảo:
- An toàn hóa chất cho thực phẩm
- Lưu trữ hồ sơ đạt tiêu chuẩn
- Xử lý tận gốc nguồn lây nhiễm
Đối với nhà máy thực phẩm, việc thuê đơn vị kiểm soát dịch hại chuyên nghiệp như PVSC là yêu cầu bắt buộc trong audit và đánh giá an toàn thực phẩm.