Trong ngành công nghiệp thực phẩm, việc kiểm soát dịch hại (Pest Control) không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo tiêu chuẩn HACCP, ISO 22000 hay BRC mà còn là yếu tố then chốt bảo vệ uy tín và chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp. Để quản lý hiệu quả nguy cơ từ côn trùng và động vật gây hại, doanh nghiệp cần triển khai một danh sách kiểm tra kiểm soát dịch hại chi tiết và định kỳ. Bài viết chia sẻ danh sách kiểm tra đầy đủ và chuẩn chỉnh giúp doanh nghiệp ngành thực phẩm kiểm soát dịch hại hiệu quả, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và đáp ứng tiêu chuẩn kiểm định.
Tại sao kiểm soát dịch hại lại quan trọng trong ngành thực phẩm?
Trong ngành thực phẩm, sự hiện diện của dịch hại không chỉ ảnh hưởng đến an toàn vệ sinh mà còn làm giảm uy tín thương hiệu, gây mất lòng tin khách hàng và dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Chính vì vậy, doanh nghiệp cần xây dựng một hệ thống kiểm soát dịch hại bài bản và liên tục.
Những việc nên làm khi quản lý cơ sở thực phẩm
1. Hợp tác với công ty kiểm soát dịch hại uy tín
- Đảm bảo họ có phản ứng nhanh và giao tiếp chuyên nghiệp
- Phương pháp xử lý hiệu quả, sử dụng hóa chất và bẫy đúng tiêu chuẩn
- Hiểu rõ yêu cầu trong lĩnh vực thực phẩm: kiểm định, báo cáo, vệ sinh
- Có hệ thống giám sát dịch hại bằng công nghệ hiện đại, báo cáo số hóa
2. Phân tích xu hướng và mật độ dịch hại
- Giám sát số lượng dịch hại giúp đánh giá hiệu quả kiểm soát
- Phát hiện sớm xu hướng tăng đột biến để điều chỉnh tần suất xử lý
- Với xu hướng ổn định hoặc giảm, tập trung vào vệ sinh và bảo trì cơ sở
3. Duy trì vệ sinh cơ sở và bảo trì công trình
- Loại bỏ thực phẩm thừa, dầu mỡ, nước rò rỉ – những yếu tố thu hút dịch hại
- Sửa chữa vết nứt, khe hở, đảm bảo không có chỗ cho chuột và côn trùng ẩn nấp
- Kiểm tra định kỳ hệ thống thoát nước, đặc biệt là hố ga và các khu vực ẩm thấp
4. Lắp đặt hàng rào ngăn chặn và che chắn dịch hại
- Lắp lưới lọc cửa, che chắn trần nhà giả và các lối vào từ bên ngoài
- Đóng cửa bếp, đặt bẫy chuột đúng vị trí (trong và ngoài nhà)
- Bịt các lỗ thoát nước, cống rãnh và các vị trí có thể xâm nhập
5. Đào tạo nhân viên trong thói quen phòng chống dịch hại
Một số việc nên hướng dẫn nhân viên:
- Luôn đóng cửa bếp sau khi sử dụng
- Không xả thức ăn thừa xuống sàn, bồn rửa, cống
- Lau khô bề mặt và giữ sàn sạch, không đọng nước
- Bảo quản thực phẩm trong hộp kín, tủ lạnh
- Dọn rửa dụng cụ và khu vực bếp ngay sau khi sử dụng
- Thùng rác phải có nắp đậy và túi rác được buộc kín
- Quan sát dấu hiệu dịch hại: phân, vết nước tiểu, vết cắn
- Không di chuyển bẫy chuột hoặc bẫy ruồi khi chưa có sự cho phép của chuyên gia
Những việc không nên làm trong kiểm soát dịch hại
1. Trì hoãn khắc phục các hư hỏng về kết cấu
- Dịch hại sinh sản nhanh, càng chậm xử lý càng tốn chi phí về sau
- Vết nứt, cửa hư, trần hỏng là “lối mở” cho chuột, gián, kiến
2. Bỏ qua sự cố hệ thống nước và thoát nước
- Nước rò rỉ và sàn ướt gây trượt ngã và thu hút chuột, gián
- Ống nước, cống tắc nghẽn không chỉ gây mùi mà còn là nơi sinh sản của côn trùng
- Vi khuẩn từ khu vực này có thể lây sang thực phẩm, dụng cụ và môi trường chế biến
3. Sử dụng biện pháp DIY không hiệu quả
- Hầu hết các biện pháp DIY không đủ mạnh để xử lý tận gốc
- Có thể khiến dịch hại lan ra khu vực khác hoặc kháng thuốc
- Gây nguy hiểm cho nhân viên, thực phẩm và ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp
- Hậu quả: chi phí điều trị lại, phạt vi phạm VSATTP, mất lòng tin khách hàng
Danh Sách Kiểm Tra Kiểm Soát Dịch Hại Gồm Những Gì?
Dưới đây là mẫu danh sách kiểm tra chi tiết, chia theo từng khu vực trong nhà máy, kho hoặc cơ sở sản xuất thực phẩm:
1. Khu vực ngoại vi và cảnh quan
- Cống rãnh được làm sạch, thoát nước tốt, không đọng nước.
- Không có tổ mối, tổ kiến, dấu hiệu chuột (phân, vết cắn) quanh nhà máy.
- Bãi cỏ, cây xanh được cắt tỉa gọn gàng, không rậm rạp.
- Rác thải được thu gom và đặt trong thùng có nắp đậy kín.
- Hệ thống chiếu sáng ngoài trời không thu hút côn trùng bay về ban đêm.
2. Cửa ra vào, lối tiếp giáp bên ngoài
- Cửa kho, cửa chính có cơ chế tự động đóng kín.
- Lắp lưới chắn côn trùng, màn nhựa tại các điểm ra vào.
- Không có khe hở giữa cửa và sàn/khung.
- Không có dấu hiệu côn trùng xâm nhập như gián, ruồi, kiến, chuột.
3. Khu vực lưu trữ nguyên vật liệu và thành phẩm
- Đặt bẫy côn trùng, bẫy dính ruồi đúng vị trí, đủ số lượng.
- Kiểm tra hoạt động của đèn diệt côn trùng (UV trap).
- Không phát hiện phân chuột, xác côn trùng trong khu lưu trữ.
- Sản phẩm được đặt cách tường và nền ít nhất 15-30 cm.
4 .Khu vực sản xuất, chế biến
- Không có dấu hiệu côn trùng sống, chết trong khu vực chế biến.
- Các bẫy chuột/mồi được kiểm tra, thay thế định kỳ và có ghi nhận.
- Vật liệu tiếp xúc thực phẩm được bảo vệ kín, tránh ruồi/muỗi tiếp xúc.
- Sàn nhà khô ráo, không đọng nước – hạn chế thu hút gián.
5. Nhà vệ sinh, phòng thay đồ, khu vực sinh hoạt
- Không phát hiện dấu hiệu của gián, ruồi trong các khu vực này.
- Có đủ lưới chắn, cửa đóng kín, hệ thống hút mùi hoạt động tốt.
- Đặt bẫy gián dạng keo hoặc hộp bait tại các vị trí ẩm thấp, khuất tầm nhìn.
6. Hồ sơ – tài liệu – báo cáo
- Có sơ đồ vị trí đặt bẫy chuột, đèn diệt côn trùng và các thiết bị khác.
- Ghi chép định kỳ tình trạng bẫy, lịch kiểm tra, xử lý.
- Biên bản làm việc của đơn vị dịch vụ được lưu trữ đầy đủ.
- Kế hoạch khẩn cấp khi phát hiện dịch hại đột ngột (Contingency Plan).
Tần Suất Kiểm Tra Định Kỳ
| Khu vực | Tần suất kiểm tra khuyến nghị |
|---|---|
| Ngoại vi, hệ thống rãnh | 1 – 2 lần/tháng |
| Bẫy chuột, đèn UV | Hàng tuần (hoặc theo hợp đồng) |
| Khu sản xuất | Hằng ngày bởi tổ QA nội bộ |
| Hồ sơ – ghi chép | Hàng tuần/hàng tháng |
Những Lưu Ý Khi Thực Hiện Kiểm Tra
- Sử dụng biểu mẫu có sẵn (checklist) để dễ dàng đánh giá, lưu trữ.
- Kết hợp hình ảnh ghi nhận thực tế để minh bạch kiểm tra.
- Nhân sự thực hiện kiểm tra cần được đào tạo chuyên môn cơ bản về dịch hại.
- Luôn có sự phối hợp giữa bộ phận nội bộ (QA, QC, vệ sinh) và đơn vị dịch vụ Pest Control.
Dịch Vụ Kiểm Soát Dịch Hại Đạt Chuẩn Cho Ngành Thực Phẩm
Nếu bạn đang tìm kiếm đơn vị chuyên kiểm soát dịch hại uy tín, PVSC sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc:
- Thiết kế và triển khai quy trình kiểm soát dịch hại theo HACCP, ISO, BRC.
- Cung cấp checklist chuyên biệt theo từng loại nhà máy (thịt, thủy sản, bánh kẹo, đồ uống…).
- Sử dụng thiết bị, hóa chất an toàn – hiệu quả – được phép sử dụng trong thực phẩm.
- Hỗ trợ khảo sát và tư vấn miễn phí toàn bộ nhà máy, kho xưởng.
Những câu hỏi thường gặp:
- PESTKIL VIETNAM có những ưu điểm nào trong kiểm soát dịch hại thực phẩm?
Trả lời:
• Áp dụng IPM theo tiêu chuẩn quốc tế
• Thiết bị hiện đại, thân thiện môi trường
• Đội ngũ kỹ thuật đạt chứng chỉ BRC, FSSC
• Báo cáo chi tiết, dễ kiểm toán
• Dịch vụ bảo hành rõ ràng, giám sát liên tục
2. Làm thế nào để đăng ký dịch vụ kiểm soát dịch hại với PESTKIL VIETNAM?
Trả lời:
Khách hàng có thể:
– Gọi Hotline: 0868 914 386 – 0961 063 486
– Truy cập website: https://pestkil.com.vn
– Hoặc liên hệ tại văn phòng:
+ Trụ sở chính: Số 98 – Nguyễn Khiêm Ích – TT Trâu Quỳ – Gia Lâm – Hà Nội
+ Chi nhánh Đà Nẵng: 294 Đường 2/9, P.Hòa Cường Bắc, Q. Hải Châu, Đà Nẵng
+ Chi nhánh HCM: Số 11, đường 5, KĐT Cityland Parkhill, P10, Q. Gò Vấp, TP HCM.
- Email: pestkil.vietnam@gmail.com
- Fanpage: Pestkil – Dịch vụ kiểm soát côn trùng
Các dịch vụ liên quan:
- Dịch vụ diệt côn trùng tổng hợp IPM
- Dịch vụ diệt mối
- Dịch vụ diệt chuột….
- Dịch vụ diệt muỗi
- Dịch vụ diệt ruồi
- Dịch vụ diệt gián
- Dịch vụ diệt kiến
3. PESTKIL VIETNAM sử dụng công nghệ gì trong kiểm soát dịch hại?
Trả lời: Thiết bị bắt côn trùng bằng ánh sáng UV, bẫy thông minh, đo kiểm côn trùng bằng sinh học, phần mềm quản lý hồ sơ IPM số hóa.
4. Những biểu mẫu nào thường được sử dụng trong kiểm soát dịch hại?
Trả lời:
• Biên bản kiểm tra bẫy
• Phiếu ghi nhận côn trùng
• Báo cáo IPM tháng/quý
• Bản đồ thiết bị
• Bảng thống kê số lượng dịch hại
• Phiếu xuất nhập hóa chất và thiết bị
5. Kiểm soát dịch hại trong môi trường kín cần lưu ý gì?
Trả lời: Đảm bảo không có khe hở tại cửa, lắp đặt hàng rào vật lý, kiểm tra định kỳ thiết bị và vệ sinh kỹ khu vực xung quanh. Kiểm toán & đánh giá
6. Kiểm toán kiểm soát dịch hại thường kiểm tra những gì?
Trả lời: Họ kiểm tra bản đồ bẫy, báo cáo dịch hại, hồ sơ hóa chất, lịch bảo trì và bằng chứng xử lý dịch hại. Kiểm soát sinh học
7. Kiểm soát sinh học có lợi gì so với hóa học?
Trả lời: Giảm thiểu tồn dư hóa chất, an toàn cho con người và phù hợp với xu hướng sản xuất thực phẩm sạch. Bao bì & vận chuyển
8. Làm sao kiểm soát dịch hại trong kho bao bì thực phẩm?
Trả lời: Phải kiểm tra bẫy thường xuyên, dọn sạch bụi bẩn, xử lý kệ hàng, kiểm soát lối vào và cài đặt thiết bị bắt côn trùng. Nhà hàng & ăn uống
9. Những nguy cơ từ côn trùng bay tại bếp ăn công nghiệp là gì?
Trả lời: Côn trùng có thể mang vi khuẩn, lây lan mầm bệnh qua thức ăn, làm mất vệ sinh và vi phạm quy định an toàn thực phẩm.
